OGÓLNA METODYKA ORGANIZACJI AKCJI RATUNKOWEJ.
Pominięto tu zagadnienia specyfiki organizacji akcji ratowniczej, które są właściwe dla różnych służb ratowniczych podległych pod resorty obrony narodowej, spraw wewnętrznych, komunikacji i gospodarki.
Każda z tych służb opracowuje własną metodykę postępowania w trakcie akcji ratowniczej, wynikającą każdorazowo ze specyfiki organizacji i wyposażenia. Można jednak wyodrębnić wspólny dla wszystkich służb zestaw celów i zadań realizowanych etapami w rejonie awarii. Do takich zadań - etapów akcji ratowniczej zaliczyć należy:
1.Identyfikację substancji, określenie stref skażenia i rozmiaru zagrożeń;
2.Uruchomienie systemu alarmowania, ostrzegania i powiadamiania o skażeniach;
3.Ewakuację ludności z zagrożonej strefy i udzielanie jej pierwszej pomocy medycznej;
4.Likwidację źródeł emisji, niszczenie i neutralizacja już uwolnionej substancji toksycznej;
5.Dekontaminacja służb ratowniczych;
6.Rekultywacja środowiska w rejonie awarii.
Najważniejszym etapem organizacyjnym akcji ratowniczej, oprócz niesienia pomocy medycznej poszkodowanym jest niszczenie i neutralizacja TSP w rejonie awarii . W etapie tym można wyróżnić kilka najważniejszych celów - faz w realizacji:
1)wydzielenie rejonu zniszczenia - podział rejonu awarii;
2)ograniczenie źródła emisji gazu, wycieku cieczy, rozsypu substancji stałej;
3)ograniczenie migracji uwolnionej substancji:
a)do atmosfery - stawianie kurtyn wodnych, obniżenie intensywności parowania;
b)do wód powierzchniowych - uszczelnienie systemu kanalizacyjnego;
c)do gruntu i wód gruntowych - wykonywanie rowów wyłożonych folią;
4)zbieranie mechaniczne i sorbentowe toksycznej substancji i jej transport do rejonu zniszczenia;
5)neutralizacja toksycznej substancji w rejonie awarii lub w wyznaczonym miejscu;
6)oczyszczenie i neutralizacja rejonu awarii z pozostałości TSP.
Każda z tych służb ratowniczych w inny sposób dokonuje podziału rejonu akcji ratowniczej. Ogólnie można przyjąć za uzasadniony podział rejonu akcji ratowniczej na trzy strefy:
strefę zniszczeń - STREFA I
strefę pomocniczą - STREFA II
strefa czysta - STREFA III
W strefie I prowadzi się akcję ratunkową polegającą głównie na likwidacji źródeł emisji, wycieku czy rozsypu, oraz na niszczeniu i neutralizacji TSP wydostających się do środowiska. Charakteryzuje się ona przekroczonym poziomem NDS i jest wyznaczana gazometrycznie, a osoby w niej działające powinny znajdować się w odzieży gazoszczelnej. Z tej strefy ewakuuje się w pierwszej kolejności osoby poszkodowane na punkt pomocy medycznej znajdujący się w strefie drugiej.
Strefa II przeznaczona jest do rozmieszczenia pozostałych służb ratunkowych i prowadzenia odpowiednich czynności przygotowawczych. W strefie tej nie wymagana jest odzież gazoszczelna i w razie potrzeby można stosować maski filtracyjne. Granice stref w przypadku gazów i cieczy mogą ulegać zmianie ze względu na zmianę kierunku wiatru, lub intensywności parowania, dlatego konieczne jest prowadzenie nieustannego rozpoznania gazometrycznego i eksplozymetrycznego. Schemat organizacji rejonu akcji ratowniczej przedstawiono na rysunku przedstawiającym organizację akcji ratowniczej w rejonie awarii [zob.literatura20, s.215]:
. W tej strefie organizuje się punkt pomocy medycznej PPM, której udziela osobom ewakuowanym ze strefy pierwszej.
STREFA III jest obszarem w którym udzielana jest pomoc ambulatoryjna oraz hospitalizacja osób ciężko poszkodowanych. Jest to strefa czysta, w której nie powinny być obecne skażenia.
ratownictwo [małpka] chem.pl